Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη
"Oταν η Δημοκρατια δολοφονειται...."
Αναρωτιέμαι πόσα από τα παιδιά που έβγαιναν φωνάζοντας και διαδηλώνοντας ένα μηνά πριν για τα αιτήματα τους - δίκαια άδικα, δεν το σχολιάζω μια και τα αυτονόητα δεν σηκώνουν σχολιασμό- έχουν ακούσει άραγε το όνομα Νίκος Τεμπονέρας;
Κι όμως, η ιστορία δεν ανήκει σε κανένα από τους περασμένους αιώνες όπου όλοι ήμασταν αγέννητοι κι αμέτοχοι τρόπον τινά των γεγονότων.
Δεν είναι καν πολύ μακρινή αφού μόλις το Γενάρη που διανύομε συμπληρώνονται 17 χρόνια από τη δολοφονία του ήρωα-αγωνιστή Νίκου Τεμπονέρα που κατά τη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων της περιόδου 1990-91 , άφησε την τελευταία του πνοή σε λύκειο της Πάτρας , εξ αιτίας του αναβρασμού που βρισκόταν ο χώρος της παιδείας με αφορμή το σύστημα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που προωθούσε η τότε κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Η ΔΟΛΟΦΟΝΊΑ ΤΟΥ
Ο Νίκος Τεμπονέρας ήταν καθηγητής μαθηματικών σε σχολείο της Πάτρας και το όνομά του δυστυχώς έμελε να γίνει ευρέως γνωστό, όταν το βράδυ της 8ης Ιανουαρίου του 1991 δολοφονήθηκε στο 3ο Γυμνάσιο-Λύκειο Πάτρας.από τον Ιωάννη Καλαμπόκα, τότε πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του δημοτικού συμβουλίου της Πάτρας,
Εκείνες τις μέρες, επικρατούσε έντονος αναβρασμός στον χώρο της παιδείας, λόγω της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που προωθούσε η κυβέρνηση με ένα νομοσχέδιο που έμεινε στην ιστορία ως «νομοσχέδιο Κοντογιαννόπουλου», από το όνομα του τότε υπουργού παιδείας Βασίλη Κοντογιαννόπουλου.
Το νομοσχέδιο Κοντογιαννόπουλου προέβλεπε μεταξύ άλλων μείωση αργιών, κατάργηση αδικαιολόγητων απουσιών, γραπτές εξετάσεις και επιστροφή της αριθμητικής βαθμολογίας στο δημοτικό, σύστημα πόντων για τον έλεγχο της συμπεριφοράς των μαθητών, ακόμα και εξωσχολικά, κατάργηση των μαθητικών γενικών συνελεύσεων του σχολείου, επιβολή «ομοιόμορφης εμφάνισης», έπαρση σημαίας, υποχρεωτικό εκκλησιασμό και πρόσληψη εκπαιδευτικών κατόπιν συνέντευξης ενώ για την τριτοβάθμια εκπαίδευση προέβλεπε κατάργηση των δωρεάν συγγραμμάτων, εντατικοποίηση, περικοπή φοιτητικής συμμετοχής στα όργανα συνδιοίκησης των ΑΕΙ και κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου.
Η αντίδραση της νεολαίας στο νομοσχέδιο ήταν αναπάντεχη και εκφράστηκε φυσικά μέσα από μαζικές καταλήψεις σχολείων και πανεπιστημίων (πάνω από 65% των σχολείων της χώρας βρισκόταν υπό κατάληψη), ενώ σε όλες περίπου τις πόλεις της χώρας οι διαδηλώσεις ήταν καθημερινό φαινόμενο.
. Η κατάσταση ήταν έκρυθμη και πολιτικά οξυμένη, με την κυβέρνηση να δέχεται τα πυρά σύσσωμης της αντιπολίτευσης. "Αγανακτισμένοι γονείς" και κάποια δυναμικά στελέχη της νεολαίας της Νέας Δημοκρατίας(ΟΝΝΕΔ και ΔΑΠ) ζητούσαν τον τερματισμό των καταλήψεων, έστω και δια της βίας
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ομάδες τραμπούκων πραγματοποίησαν κάτω από τα «στραβά μάτια» της κυβέρνησης, επιθέσεις με ρόπαλα και λοστούς σε κατειλημμένα σχολεία όλης της χώρας, προκειμένου να διαλύσουν τις καταλήψεις.
Σε μια τέτοια επίθεση στο 3ο Γυμνάσιο-Λύκειο Πάτρας, περίπου στις 22:30 της 8ης Ιανουαρίου του ‘91, ο Ιωάννης Καλαμπόκας, πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και επικεφαλής ομάδας τραμπούκων, δολοφόνησε τον Τεμπονέρα, που είχε σπεύσει εκεί
για να καθησυχάσει τα παιδιά που ήταν τρομοκρατημένα από την επίθεση των φασιστοειδών. Βρέθηκε αντιμέτωπος με 20 και πλέον άτομα και δολοφονείται εν ψυχρώ από τον Καλαμπόκα και τη συμμορία του αφού δέχθηκε χτύπημα σιδερολοστό στο κεφάλι.
Ο Νίκος Τεμπονέρας μεταφέρθηκε άμεσα σε νοσοκομείο, ήδη όμως κλινικά νεκρός ενώ την ημέρα της κηδείας του αγωνιστή συμμετείχαν πάνω από 50.000 άτομα που κάλυπταν σε πομπή μια απόσταση μήκους χιλιομέτρων από την Μητρόπολη της Πάτρας έως το 2ο Νεκροταφείο που θάφτηκε
Την επομένη της δολοφονίας ο Υπουργός Παιδείας Βασίλης Κοντογιαννόπουλος υπέβαλε την παραίτησή του και θεωρήθηκε από τον Τύπο ως το εξιλαστήριο θύμα της κυβέρνησης για την εκτόνωση της κρίσης(αποτελεί ειρωνεία το γεγονός ότι μερικά χρόνια μετά ο Κοντογιαννόπουλος προσχώρησε στο ΠΑΣΟΚ, όπου βρίσκεται μέχρι και σήμερα, και μάλιστα ανέλαβε και κυβερνητικές θέσεις παρά τα όσα για τα οποία είχε κατηγορηθεί τότε από το αντιπολιτευτικό ΠΑΣΟΚ) ενώ νωρίτερα, είχε κατηγορηθεί και από τον Ανδρέα Παπανδρέου ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας Τεμπονέρα. Στη θέση του στο Υπουργείο Παιδείας τοποθετήθηκε ο Γιώργος Σουφλιάς, ο οποίος ανακοίνωσε την απόσυρση όλων των επίμαχων νομοθετημάτων και την έναρξη διαλόγου για την παιδεία «από μηδενική βάση».
Οι καταλήψεις των σχολείων υποχώρησαν και η κατάσταση σιγά-σιγά ηρέμησε.
Σήμερα, το σχολικό συγκρότημα του 3ο Λυκείου Πάτρας, τόπος του φονικού, ως απότιση φόρου τιμής φέρει το όνομα«Νίκος Τεμπονέρας».
και η 9η του Γενάρη, έχει κηρυχθεί "Ημέρα Παιδείας και Αγώνα" από την ΟΛΜΕ
Τα μετά τη δολοφονία γεγονότα
.
Στις 9/1/91 η πόλη βρίσκεται σε αγωνιστική επαγρύπνηση καθώς το νέο έχει διαδοθεί σ' όλη τη χώρα και οι πολιτικοί καθοδηγητές των τραμπούκων τα έχουν χαμένα. Έτσι:
Ο Μητσοτάκης, όπως είπαμε, θυσιάζει τον υπουργό παιδείας Κοντογιαννόπουλο, ώστε να απορροφήσει τη λαϊκή και νεολαιίστικη οργή.
Ο πολιτικός "πατέρας" του Καλαμπόκα, Νικολόπουλος, καθώς και άλλοι παράγοντες της Ν.Δ., δηλώνουν ότι: "όσοι έχουν ευθύνες θα τιμωρηθούν", "η δικαιοσύνη να ρίξει άπλετο φως" και άλλα τέτοια της στιγμής.
Παρ' όλα αυτά οι τραμπούκοι ακόμα δεν έχουν συλληφθεί και όπως γίνεται αργότερα γνωστό τους είχαν κρύψει για 6 ολόκληρες μέρες, ο δικηγόρος Μαρινάκης (μετέπειτα πρόεδρος της Ν.Δ. Αχαΐας) και άλλα κομματικά στελέχη, που έμειναν βέβαια ατιμώρητοι, παρ' όλες τις προβλέψεις του νόμου περί παροχής ασύλου σε καταζητούμενους για φόνο σε ανάλογες περιπτώσεις.
Το βράδυ της 9/1/91 ο λαός της Πάτρας δίνει συγκλονιστική απάντηση στην κυβέρνηση. Άνθρωποι κάθε ηλικίας συγκροτούν μία τεράστια σε όγκο και παλμό διαδήλωση ζητώντας την "πτώση της κυβέρνησης των δολοφόνων και του αίματος", αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν τη συγκάλυψη της δολοφονίας.
Η κυβέρνηση όμως, βλέποντας ότι δεν μπορεί να κατασιγάσει με άλλα μέσα τη λαϊκή οργή, επιλέγει το δρόμο της κατατρομοκράτησης των λαϊκών εκδηλώσεων. Η πορεία χτυπιέται αλύπητα από τα ΜΑΤ που δε δίστασαν να τσακίσουν στο ξύλο ακόμα και ανθρώπους μεγάλης ηλικίας.
Η πόλη μετατρέπεται σε κόλαση για όλη τη νύχτα. Ο κόσμος παρ' όλη την αγριότητα των ΜΑΤ δεν πηγαίνει σπίτι του με αποτέλεσμα τη λήξη των επεισοδίων μετά τις 5 το πρωί. Ας θυμηθούμε μόνο, ότι όλο το απόθεμα των δακρυγόνων της αστυνομίας τελείωσε. Χρειάστηκε να περάσουν κάποια 24ωρα για φύγει η οσμή των δακρυγόνων από τη πόλη.
Την ίδια ακριβώς γραμμή επίδειξης πυγμής ακολούθησε η κυβέρνηση και στο μεγάλο παναθηναϊκό συλλαλητήριο στις 10/1/91. Με μια μεγάλη όμως διαφορά, ως προς το αποτέλεσμα του "έργου" της αποκατάστασης της "δημόσιας τάξης και ασφάλειας", τους 3 νεκρούς του "Κ. Μαρούσης". Με προσχεδιασμένες, γνωστού είδους, "προκλήσεις", 1500 πάνοπλοι αστυνομικοί επιτίθενται στη διαδήλωση, εφοδιασμένοι με τόνους ασφυξιογόνων και δακρυγόνων.
Η διαδήλωση χτυπήθηκε με μίσος με αποτέλεσμα εκατοντάδες τραυματίες από τα ρόπαλα και την εισπνοή δηλητηριωδών χημικών ουσιών, προερχόμενων από τα ληγμένα (από το 1978) και άρα ακόμα πιο επικίνδυνα δακρυγόνα αέρια CS τα οποία ρίχτηκαν κατά χιλιάδες στο κέντρο της Αθήνας.
Ο υπερβάλλων ζήλος που επέδειξαν οι αστυνομικές δυνάμεις υπό την καθοδήγηση του υπουργού Δ.Τ. Βασιλειάδη και του γνωστού Κουτελιδάκη έχει ως αποκορύφωση την πυρπόληση από καπνογόνο της αστυνομίας του "Κ. Μαρούσης", υπόθεση που θάφτηκε δεόντως από τους κρατικούς μηχανισμούς, ενώ υπήρχαν καταγγελίες από αυτόπτες μάρτυρες για την αιτία πρόκλησης της φωτιάς. (Για αναλυτικότερα στοιχεία βλέπε "Νέα", "Ελευθεροτυπία", "Έθνος", "Ριζοσπάστης" της 11/1/91).
Μαζικά συλλαλητήρια γίνονται σε όλη την Ελλάδα. Άλλες 18 πόλεις (Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Γιάννενα, Κέρκυρα, Καλαμάτα, Καβάλα και άλλες) γνωρίζουν τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις που έγιναν σε τοπική κλίμακα από τη μεταπολίτευση και μετά.
Στην Πάτρα 50000 και πλέον λαού παραβρίσκεται στην κηδεία του Νίκου Τεμπονέρα. Συνθήματα όπως, "ένας στο χώμα χιλιάδες στον αγώνα", "ο Τεμπονέρας ζει", δονούσαν την ατμόσφαιρα. Στην ψυχή του λαϊκού στοιχείου το όνομα του Νίκου Τεμπονέρα σημειώνεται δίπλα σ' εκείνα των Γ. Λαμπράκη, Ν. Μπελογιάννη, Σ. Πέτρουλα, του Κουμή, της Κανελλοπούλου, του Καλτέζα... Των ΔΙΚΩΝ ΜΑΣ νεκρών.
Η τιμωρία
Ως δράστες της δολοφονίας είχαν συλληφθεί ο Καλαμπόκας και ο Αλέκος Μαραγκός, ένα άλλο στέλεχος της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας για τον οποίο ο πρόεδρος του σωματείου κατωτέρων αστυνομικών Αχαΐας δήλωσε ότι είναι υπάλληλος της Ασφάλειας. Ο Μαραγκός απαλλάχθηκε με βούλευμα για τη δολοφονία του καθηγητή και στο εδώλιο κάθισε ως βασικός αυτουργός ο Ιωάννης Καλαμπόκας, μετά από μια χρονοβόρα δίκη, που διάρκεσε σχεδόν ένα χρόνο (22 Ιουνίου 1992 - 9 Μαρτίου 1993) και έγινε στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Βόλου. καταδικάστηκε σε ισόβια για ανθρωποκτονία από πρόθεση, χωρίς αναγνώριση ελαφρυντικών. Σε δεύτερο δικαστήριο όμως, αναγνωρίστηκαν ελαφρυντικά και η ποινή μειώθηκε σε 17 χρόνια και 8 μήνες. Τελικά, μετά από δύο ακόμα δικαστήρια, η ποινή μειώθηκε σε 16 χρόνια και 9 μήνες. Τον Φλεβάρη του ’98 ο Καλαμπόκας έκανε χρήση του δικαιώματος υφ’ όρων απόλυσης και αποφυλακίστηκε αφέθηκε ελεύθερος λόγω "καλής συμπεριφοράς". εκτίοντας μόλις 7 χρόνια στη φυλακή.
Σήμερα ζει και εργάζεται στο Βόλο ως υπεύθυνος παραρτήματος της Εθνικής Τράπεζας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου