Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2014

Λαϊκή, Κρητική μαγεία: Γητειές και ξόρκια.


«Ότι στη ζωή μας δεν συνέβη ποτέ είναι μονάχα εκείνο που δεν ποθήσαμε αρκετά...»
Νίκος Καζαντζάκης

Της Ρίκης Ματαλλιωτάκη

Για αιώνες ολόκληρους, από την αρχαιότητα ακόμα, τότε που δεν υπήρχαν γιατροί και φάρμακα άρα για να αντιμετωπίσεις το κάθε τι θα έπρεπε να δουλέψεις το μυαλό σε συνδυασμό με ότι σου έδινε η φύση, το μόνο μέσον καταφυγής για να αποτραπεί το κάθε κακό που σου συνέβαινε κρύβονταν μέσα στις γητειές και στα ξόρκια.
Σήμερα βέβαια όλα αυτά, τουλάχιστον από το μεγαλύτερο μέρος των σύγχρονων ανθρώπων, αντιμετωπίζονται σαν αστείοι κομπογιαννιτισμοί ή στη καλύτερη περίπτωση σαν αποτέλεσμα που αν επιδράσει θετικά επιδρά μόνο και μόνο λόγω έμμεσης, ψυχολογικής αυθυποβολής.
Ακόμα όμως και κάτω από αυτή την εκδοχή να πάρουμε την επί αιώνες πίστη των ανθρώπων σε κάποια πράγματα, δεν θα έπρεπε ίσως να αναρωτηθούμε πως με τις γητειές- οι οποίες συνήθως είναι απλές, μικρές τελετές λαϊκής και ακίνδυνης μαγείας- αποδεικνύεται ακράδαντα ότι ανάλογα με τη θέληση μας όλοι μας διαθέτουμε την ικανότητα να επηρεάσουμε τα γεγονότα του μέλλοντος σύμφωνα με τις επιθυμίες ή τους φόβους μας οπότε «εκείνο που δεν συνέβη ποτέ στη ζωή μας είναι μονάχα εκείνο που δεν ποθήσαμε αρκετά...» όπως λέει κι ο μεγάλος πατριώτης μας Νίκος Καζαντζάκης;
Διαφορετικά πως εξηγείται το γεγονός ότι δίχως ποτέ να καταγραφούν, μεταφερόμενοι απλώς δια ζώσης από τους νεώτερους στους γεροντότερους, έχουν διασωθεί χιλιάδες γητειές και ξόρκια παραμένοντας ολοζώντανα ενώ για πολλούς εξακολουθούν ακόμα να παραμένουν ιδιαίτερα δημοφιλείς τρόποι απομάκρυνσης κάθε είδους κακού.
Η γητειά λοιπόν, το πιθανότερο, πρόκειται για μια διαδικασία κατά την οποία μεταλλάσσεις τη θέληση σου σε ενέργεια κατευθύνοντας την ολοταχώς προς την υλοποίηση του σκοπού σου, μ' άλλα λόγια κάνεις συνειδητά ότι μέχρι χθες έκανες ασυναίσθητα.
Η ετοιμολογία της λέξης γητειά πιθανόν προέρχεται από το ρήμα γοητεύω καθώς υπάρχει η εκδοχή ότι με τα ειδικά λόγια της γοητεύονται ανεξήγητα κάποιες μυστηριώδεις δυνάμεις του Σύμπαντος και υποτάσσονται στη θέληση της γητεύτρας ή του γητευτή.
Επειδή βέβαια η λέξη γράφεται και με «υ» γυτειά δηλαδή αντί για γητειά, υπάρχει και η άλλη εκδοχή που θέλει την έννοια της να προέρχεται από τις γύφτισσες καθώς ως γνωστόν οι γυναίκες τούτης της ράτσας ασχολούνται περισσότερο με κάθε λογής μαγικά και βασκανίες.
Σε ότι τώρα αφορά τους εξορκισμούς ,τους οποίους μάλιστα ανέκαθεν δέχονταν η εκκλησία μας καθώς αναφορά γι΄ αυτούς γίνεται στο χώρο της ήδη από την εποχή του Σολομώντα στο βιβλίο του Σολομωνική ενώ εξακολούθησε κι αργότερα από Μεγάλους Πατέρες της Πίστης μας όπως ο Μέγας Βασίλειος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, δεν σημαίνουν τίποτα παραπάνω από το ότι αναγνωρίζεις μεν τη δύναμη του κακού συγχρόνως όμως αναγνωρίζεις και διαλαλείς τη δύναμη του Θεού να το καταστρέψει.
Και οι γητειές όμως και τα ξόρκια διακρίνονται από μια απλότητα στην εκτέλεση καθώς ,όπως λένε και οι ειδικοί, η μαγεία όσο πιο απλή είναι τόσο και πιο αποτελεσματική γίνεται.
Σε κάθε περίπτωση πάντως το σίγουρο είναι ότι ο γητειές και τα ξόρκια μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα πιο απλά έως και τα πιο πολυσύνθετα θέλω μας αρκεί βέβαια οι σκοποί να είναι αγαθοί και να μην υπάρχει περίπτωση ούτε για αστείο να επηρεάσουν την ζωή των διπλανών μας μια κι ένας άλλος νόμος της φύσης προειδοποιεί πως :
«Προσοχή γιατί ότι στέλνεις, καλό ή κακό, θα γυρίσει σε σένα 3 φορές πιο δυνατό...»Με καλοπροαίρετες προθέσεις λοιπόν δεν χάνεται τίποτα να γητέψετε ένα ζευγάρι προσπαθώντας να το συμφιλιώσετε με τους ακόλουθους τρόπους:
1)Ρίχνοντας λίγα φρέσκα φύλα μανόλιας κάτω από το στρώμα ενός ζευγαριού για να γητέψετε και να αναθερμάνετε την ψυχρή ερωτική του ζωή .2)Βάζοντας ένα μπουκέτο σάπφειρους στο σαλόνι του σπιτιού που ευνοούν τη γαλήνη ανάμεσα στη σχέση.
3)Χωρίστε μια ρίζα Αδάμ και Εύας στη μέση και δώστε το ένα μισό στον άντρα και το άλλο στη γυναίκα. Για όσο θα το έχουν στη κατοχή τους τίποτα δεν θα είναι ικανό να τους χωρίσει.
4) Φτιάξτε δυο μικρά σακουλάκια από κόκκινη φανέλα, γεμίστε τα με μοσχοκάρφια και περάστε τα σε δερμάτινο λουρί. Δώστε το ένα στον άντρα και το άλλο στη γυναίκα, και να είστε σίγουρη πως για όσο θα τα φορούν θα υπάρχει πάντα γαλήνη μεταξύ τους.
5)Ακόμα, για να σταματήσετε τους οικογενειακούς τσακωμούς, μη ξεχνάτε να ραίνετε πυκνά- συχνά το σπίτι με άνθη σταριού .
Για τη περίπτωση τώρα που επιθυμείται να σας ερωτευτούν – υπάρχει αλήθεια κανείς που δεν το επιθυμεί;- υπάρχουν οι εξής τακτικές:
1) Ρίξτε λίγους ηλιόσπορους στο νερό του μπάνιου σας και θα γίνεται ακαταμάχητοι.
2) Με λίγες μαργαρίτες επίσης στο νερό του μπάνιου σας θα εμπνεύσετε το σεβασμό και τον θαυμασμό όλων σας.
3) Αν είστε γυναίκα φορέστε λίγη αποξηραμένη δάφνη πάνω σας και θα εξασφαλίσετε μια μακροχρόνια και ευτυχισμένη σχέση.
4) Αν πάλι θέλετε ένα καλό σύζυγο και όχι μια απλή σχέση, ραντίστε τις γωνιές του σπιτιού σας με φρέσκια μαντζουράνα και φροντίστε να την ανανεώνετε πριν μαραθεί.
5) Για να επιστρέψει ο άπιστος τυλίξτε σε ένα κομμάτι καλαμιού ένα χαρτί πάνω στο οποίο να έχετε γράψει το όνομα του. Ρίξτε το μετά στη φωτιά λέγοντας: «χαρά να μην τον έβρει πουθενά αν δεν γυρίσει σε μένα ξανά.»
6) Για να προκαλέσουμε τον έρωτα σε κάποιον τον γητεύουμε προσφέροντας του ένα μικρό πουγκάκι με αποξηραμένο δυόσμο.
7) Αν πάλι θέλουμε να «αναγκάσουμε» κάποιο πρόσωπο που βρίσκεται μακριά μας να κάνει αυτό που θέλουμε, κρατάμε σφιχτά στη χούφτα μας λίγα γαρύφαλλα καθώς φέρνουμε τη μορφή του στη σκέψη μας. Λέγεται ότι σε λίγη ώρα μονάχα το ζητούμενο θα έχει επιτευχθεί.
Για να αληθέψουν οι ευχές μας μπορούμε :
1) Να κάψουμε μερικά αποξηραμένα φύλλα δάφνης στην κρεβατοκάμαρά μας, και πριν περάσουν εφτά μέρες όλα τα όνειρα μας θα πραγματοποιηθούν .2)Να βάλουμε λίγη λεβάντα κάτω από το μαξιλάρι μας πριν κοιμηθούμε ενώ συγχρόνως θα σκεφτόμαστε την επιθυμία μας. Εάν ονειρευτούμε κάτι σχετικό τότε όντως αυτή θα αληθέψει.3) Γράφουμε αυτό που επιθυμούμε σε ένα κομμάτι χαρτί, το τυλίγουμε καλά και το σφραγίζουμε με κόκκινο κερί. Το κρύβουμε σε ένα σημείο του σπιτιού λέγοντας: «Χάρισέ μου σήμερα μιαν ευχή, μια μεγάλη ευχή, μια μικρή ευχή, μια λεπτούλα ευχή, μια τεράστια ευχή. Μιαν ευχή από δω, μιαν ευχή από κει, γρήγορα παντού να μεγαλώνει, χάρισέ μου την ευχή για να χαρώ».
Κάθε τρεις ημέρες μεταφέρουμε το φυλαχτό σε άλλο σημείο του σπιτιού επαναλαμβάνοντας το ξόρκι και όταν η επιθυμία μας αληθέψει, το καίμε..
Για να προστατευτούμε από κατάρες, δαιμόνια και εχθρούς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα παρακάτω ξόρκια:1)Μουσκεύουμε λίγο φρέσκο τριφύλλι και ραντίζοντας με αυτό τις τέσσερις γωνίες
του κάθε δωματίου προστατεύουμε το σπίτι μας από τα δαιμόνια.2) Με λίγη αποξηραμένη μαντζουράνα κρεμασμένη σε τούλι πάνω από την κεντρική πόρτα του σπιτιού, προφυλάσσονται οι ένοικοι του από τις κατάρες και το κακό μάτι.3)Καίγοντας λίγο αποξηραμένο αγριόχορτο και λέγοντας δυνατά το όνομα του ανθρώπου που νομίζουμε πως θέλει να μας βλάψει, ελευθερωνόμαστε από την δύναμή του.4) Βάζοντας μερικά άνθη βελανιδιάς κάτω από το κατώφλι μας αποφεύγουμε τις ανεπιθύμητες επισκέψεις.
5) Γράφουμε το όνομά μας με κόκκινο μελάνι σε φύλλο λεμονιάς και το έχουμε πάντα πάνω μας για να μας προστατεύει από τους εχθρούς.Αν θέλουμε τώρα να διώξουμε από πάνω μας η βασκανία, ή αλλιώς το φταρμό όπως λέγεται εδώ στη Κρήτη , ο οποίος σημειωτέον αν μείνει ένα βράδυ πάνω στον φταρμισμένο μπορεί και να πεθάνει όπως ισχυρίζονταν οι παλαιότεροι, χρησιμοποιούμε το σαράντισμα , την ειδική γητειά δηλαδή, αφού πρώτα όμως παράσχουν στον άρρωστο τις πρώτες βοήθειες που δεν είναι άλλες από θύμιασμα με καλορίζικα και επαλείψεις με λάδι από το καντήλι του σπιτιού.
Στη συνέχεια για να δει ο γητευτής σε τι βαθμό υπάρχει πάνω του το κακό μάτι, πιάνει μια πετσέτα και μετρά από την μια άκρη της , που τη φέρνει ίσαμε τον αγκώνα του, μέχρι τις άκριες των δαχτύλων της παλάμης του βάζοντας μια ακόμα παλάμη επιπλέον . Βάζει κατόπιν λίγο αλάτι εκεί που τελειώνει η παλάμη και μετά πιάνει τις άκριες της πετσέτας σταυρώνοντας πολλές φορές τον φταρμισμένο από τη μια άκρη μέχρι εκεί που βρίσκεται το αλάτι, κι αν λείπει όλη η επιπλέον παλάμη σίγουρα το κακό μάτι υπήρχε σε πολύ μεγάλο βαθμό αλλά με την όλη διαδικασία σίγουρα εντός ολίγου θα αρχίσει να υποχωρεί.
Μια άλλη απλούστερη γητειά για το φταρμό είναι να πεις στον πάσχοντα τρεις φορές τη παρακάτω γητειά:
Στο όνομα σου Θεέ μου και Δεσπότη μου Χριστέ μου
Στις 25 Δεκεμβρίου ο Χριστός γεννάται, κείνη η ώρα τούτη η ώρα μια λογάται.
Που πας καημέ, που πας φταρμέ, που πας κακής ώρας υγιέ
Πάω κάτω στους κάμπους δεντρά να ξεριζώσω, κουράδια να ξεκουραδώσω, ζευγάρια να ξεζευγαρώσω, αντρόυνα να ξεχωρίσω, παιδί στη κούνια να ξεράνω.
Γύαγυρε φταρμέ, γύαγυρε καημέ γύαγυρε κακής ώρας υγιέ , να πας στα όρη στα βουνά, να βρεις δικέρι και τρικέρι, να πιεις από το αίμα ντου, να φας από το γάλα ντου και να λείψεις από το δούλο του Θεού...
Ως λιώνει τ' αλάτσι στο νερό ετσά να λιώσει κι ο φταρμός κι ο κακομποδιασμός...
Οι Κρητικές λαϊκές δοξασίες έχουν ακόμα διασώσει γητειές για τις βαρυμαθιές- χτυπήματα- γητειές για τους πονόματους, γητειές για τα φταρμισμένα μωρά, γητειές για τις μυρμηγκιές που βγάζουν στα χέρια, γητειές για να ροδίσουνε όμορφα τα ψωμιά στο φούρνο, γητειές για να ψηθούν τα χορταρικά γρήγορα, γητειές για τη παντρειά, γητειές για το φεγγάρι, γητειές για τον όμορφο και την όμορφη, γητειές για τις ψείρες των κηπευτικών, γητειές σε περίπτωση που σε πειράζει η ζέστη του ήλιου, γητειές για όλους τους ανθρώπους, γητειές έως ακόμα και για την ευκοιλιότητα...
Οπότε εσείς δεν έχετε παρά να διαλέξετε, να πάρετε και φυσικά να αναμένετε τα αποτελέσματα...
Από εμένα καλή επιτυχία!


Πολύτιμες πληροφορίες για το παρόν κείμενο πάρθηκαν από την λαογράφο κ. Ειρήνη Ταχατάκη καθώς επίσης και από το βιβλία «ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ» της κ. Ευαγγελίας Λαμπαθιανάκη- Παπαδάκη και το βιβλίο «ΛΑΪΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗ ΚΡΗΤΗ –Γιατροσόφια, βότανα, ξόρκια, γητειές, βρώσιμα χόρτα του αγρού κ.α.» των Κανάκη Γερωνυμάκη